Transactioneel leiderschap: nog van deze tijd?

Waarom lijkt je team niet altijd vanzelf gemotiveerd? En waarom werken beloningen niet meer zoals vroeger?

De moderne werkplek vraagt om meer dan salaris. Werknemers willen betekenis. Groei. Betrokkenheid. Nieuwe generaties zoals Gen Z vragen om werkplezier. Flexibiliteit om hun eigen tjjd in te delen. Transactioneel leiderschap – met de focus op de transactie tussen werkgever- en nemer – schiet te kort.

Maar wat houdt het precies in? En hoe speel je in op deze nieuwe realiteit?

Wat is transactioneel leiderschap?

Transactioneel leiderschap draait om duidelijke afspraken en beloningen. Simpel gezegd: jij levert, ik betaal. Medewerkers weten exact wat er van hen verwacht wordt. En ook wat ze daarvoor terug krijgen: geld.

De focus bij transactioneel leiderschap ligt op prestaties en efficiëntie. Dé manier om medewerkers te motiveren? Een beloning. Bonussen. Loonsverhogingen. Het eigenbelang van de ondernemer staat voorop en de relatie is daarmee strikt zakelijk.

Maar laten we eerlijk zijn. Werkt dit echt nog in de moderne werkplek? Is het menselijk om onze medewerkers te behandelen als robots in een fabriek?

Transactionele analyse leiderschap onder de loep

Transactioneel leiderschap is niet één uniforme stijl. Kijk maar eens naar deze verschillende vormen:

1. Actief transactioneel leiderschap. Bij deze stijl hou jij als ondernemer continu de prestaties van het team in de gaten. Je stelt heldere doelen. En grijpt meteen in als het resultaat afwijkt van de verwachting.
2. Passief transactioneel leiderschap. Je blijft als leider op de achtergrond en onderneemt pas actie als er iets misgaat.
3. Constructief transactioneel leiderschap. Je stelt als ondernemer duidelijke doelen en verwachtingen, geeft regelmatig feedback én complimenteert goed werk. Daarom zien mensen dit vaak als meest effectief.

Transactioneel leiderschap kenmerken? Zo ziet het eruit

Oké. Leuk die verschillende vormen. Maar hoe ziet dit er dan concreet uit op de werkvloer? Transactioneel leiderschap heeft de volgende kenmerken:  

Een transactioneel leider geeft duidelijke instructies aan het team en verwacht dat zij deze zonder gedoe opvolgen. Beloningen motiveren. Negatieve feedback zet fouten recht. Dit is transactioneel leiderschap: gefocust op prestaties, targets, korte-termijndoelen en meetbare resultaten. De ondernemer houdt de touwtjes strak in handen, monitort constant en grijpt in bij afwijkingen.

Het resultaat? Een cultuur van controle en constante stress. De vraag is: is dit echt wat jij wilt voor jouw bedrijf? Waarschijnlijk niet als je de volgende nadelen ziet.

Dit zijn de nadelen van transactioneel leiderschap

Denk je nu: maar leiderschap is soms ook hard optreden? Daar heb je een punt. Dit hoort er soms bij. Maar transactioneel leiderschap komt jouw bedrijf uiteindelijk niet ten goede:

Beperkte motivatie en betrokkenheid

Beloningen zoals bonussen lijken effectief. Maar eindstand creëren ze alles behalve duurzame motivatie. Waarom? Omdat je team werkt voor de beloning. Niet omdat ze gemotiveerd zijn. En dat zorgt ervoor dat je mensen alleen maar doen wat ze moeten doen. Puur voor dat ene salarisstrookje.

Slechte mentale gezondheid

Alleen maar focussen op prestaties? Dan leidt dat tot stress en burn-outklachten. Je moet je team zien als mensen, niet als robots. Stress en burn-out verwoesten productiviteit en creativiteit. Hoe lang wil je nog je beste mensen verliezen omdat je ze uitput?

Gebrek aan innovatie

Transactioneel leiderschap houdt je team gevangen. Er is geen ruimte voor creativiteit en innovatie. In de moderne wereld is dat dodelijk. Je hebt mensen nodig die met nieuwe ideeën komen en durven te experimenteren. Anders blijf je achter. Waar blijft de innovatie in je bedrijf? Precies, nergens.

Starheid

Flexibiliteit en aanpassingsvermogen zijn essentieel. Transactioneel leiderschap maakt het moeilijk om snel te reageren op veranderingen. Dit houdt je bedrijf vast in oude patronen en belemmert groei. Hoeveel kansen laat je zo liggen?

Transactioneel en transformationeel leiderschap naast elkaar

We zijn het erover eens: transactioneel leiderschap is niet meer van deze tijd. Werknemers willen meer dan een salarisstrookje. Wensen en behoeften veranderen. Werkgeluk is het nieuwe normaal.

Ofwel: je zoekt naar leiderschap dat inspireert. Je wilt medewerkers prikkelen. Hen uitdagen om het beste uit zichzelf te halen.

Het antwoord? Transformationeel leiderschap. Waar transactioneel leiderschap valt en staat met extrinsieke motivatie in de vorm van een beloning, focust transformationeel zich op de intrinsieke motivatie. Het gevolg? Betrokkenheid. Creativiteit. Innovatie. En uiteindelijk: de groei van jouw bedrijf. Centen op je bankrekening.

Maak kennis met coachend leiderschap

Jouw medewerkers bepalen de prestaties van jouw onderneming. Dit betekent dat zij uiteindelijk zorgen voor de groei van je bedrijf. Bekijk het eens slim: hoe laat je jouw bedrijf dan groeien? Precies: door je werknemers te laten groeien.

Klinkt logisch toch. Toch is het nog niet zo vanzelfsprekend. Veel leiders acteren nog steeds op basis van beloningen. Maar de vraag is: ben je dan een leider of een manager?

Iemand die de boel regelt in makkelijke tijden is een manager. Iemand die de boel regelt in moeilijke tijden is een leider. Zie jouw team en onderneming als een diamant. Het kost druk om diamanten te maken.

Met de juiste druk krijg je de mooiste diamanten. Geef je een keer te veel of te weinig druk, dan spat de diamant uit elkaar.

Een echte leider weet genoeg druk te geven om zijn team tot een diamant te laten vormen. Niet alles ligt in je eigen handen. Je moet om kunnen gaan met tegenslagen en moeilijke tijden. Daar ontstaan de echte leiders.

Weg met transactioneel leiderschap

Bij coachend leiderschap laat jij je team ontwikkelen om zo de mooiste diamant te ontwikkelen. Ofwel: optimale prestatie. In tegenstelling tot transactioneel leiderschap leer jij je medewerkers echt begrijpen. Je wilt ze prikkelen. Uitdagen om het beste uit zichzelf te halen. We hanteren bij coachend leiderschap vier stappen:

1. Vraag
2. Verplaats je in de ander
3. Verdiep
4. Verbind

Een goede leidinggevende is geïnteresseerd in zijn medewerkers en wil hun mening horen. Met als doel dat jouw medewerkers uiteindelijk zelf de energie krijgen om hun doelen te bereiken.

Tijd voor ander leiderschap?

Tijd voor een andere kijk op werk. Werkgevers doen meer dan alleen werk geven. Mensen willen betekenisvol werk doen. Geld is belangrijk, maar niet meer de belangrijkste motivator.

Hoe je hierop inspeelt? Begin bij jezelf. Ben je klaar voor een confrontatie met jezelf en durf je eerlijk in de spiegel te kijken? Dan zijn wij een match. Startende ondernemer? Meld je dan aan voor ons operationeel lidmaatschap. Business coach voor MKB? Word een betere leider met De Raad.

Schrijf je eerst in voor onze nieuwsbrief:

Of kies direct voor coaching door Tibor.nl: