[ Actief luisteren]

Actief luisteren is een essentiële vaardigheid in zowel persoonlijke als professionele communicatie. Het gaat verder dan simpelweg horen wat iemand zegt – het betekent dat je met volledige aandacht luistert, signaleert wat er niet gezegd wordt, en bewust reageert om het gesprek te verdiepen. Of je nu een leidinggevende bent, een verkoper, een coach of simpelweg een betere partner of collega wilt zijn, actief luisteren maakt het verschil tussen een oppervlakkig gesprek en een waardevolle verbinding.

In dit artikel beantwoorden we vier veelgestelde vragen over actief luisteren: wat het is, hoe je het leert, hoe je het kunt laten zien en wat de 3 P’s van actief luisteren zijn. Tot slot lees je hoe we bij Tibor met actief luisteren werken om onze klanten écht verder te helpen.

Wat wordt bedoeld met actief luisteren?

Actief luisteren is een communicatietechniek waarbij je volledig gefocust bent op de spreker, met als doel écht te begrijpen wat de ander zegt – zowel inhoudelijk als emotioneel. Het is een bewuste inspanning om niet alleen de woorden op te vangen, maar ook de betekenis, de gevoelens en de intentie erachter.

Kenmerken van actief luisteren:

  • Oprechte aandacht: Je bent met je volledige aandacht bij de ander, zonder afleiding of innerlijke oordelen.

  • Non-verbale signalen: Je gebruikt lichaamstaal zoals knikken, oogcontact en een open houding.

  • Verhelderen en samenvatten: Je vraagt door, vat samen of herhaalt wat de ander zegt om te checken of je het goed begrijpt.

  • Begrip tonen: Je toont empathie en probeert de ander écht te begrijpen, niet om te reageren, maar om te verbinden.

Actief luisteren is dus niet hetzelfde als stilzwijgend luisteren of wachten tot je zelf mag praten. Het is een dynamisch en empathisch proces waarbij je continu afstemt op de ander.

Hoe leer ik actief luisteren?

Actief luisteren kun je leren en trainen. Het is geen aangeboren talent, maar een vaardigheid die iedereen kan ontwikkelen met de juiste mindset en technieken. Hier zijn de belangrijkste stappen om actief luisteren onder de knie te krijgen:

1. Wees je bewust van je eigen patronen

Veel mensen luisteren met de intentie om te reageren, adviseren of oordelen. Door je daar bewust van te worden, kun je die neiging leren herkennen en loslaten.

2. Train je aandacht

Oefen met écht aanwezig zijn in gesprekken. Dat betekent: telefoon weg, gedachten op pauze, en je aandacht volledig bij de ander houden. Mindfulness of meditatie kan hierbij helpen.

3. Gebruik luistertechnieken

  • Parafraseren: Herhaal in je eigen woorden wat de ander zegt.

  • Doorvragen: Stel open vragen zoals “Wat bedoel je daar precies mee?”

  • Samenvatten: Vat af en toe samen om te checken of je het goed begrijpt.

4. Luister met je hele lichaam

Gebruik je lichaamstaal bewust: een open houding, knikken, rustige gezichtsuitdrukking, en regelmatig oogcontact versterken het luisterproces.

5. Oefen in dagelijkse gesprekken

Actief luisteren hoef je niet alleen te oefenen in coaching of werkgesprekken. Juist in alledaagse gesprekken – met je partner, collega of buurman – kun je het trainen.

Met consistent oefenen wordt actief luisteren een tweede natuur. En hoe beter je erin wordt, hoe meer je merkt dat gesprekken soepeler verlopen, misverstanden afnemen en relaties verbeteren.

Hoe kan je laten zien dat je actief luistert?

Actief luisteren kun je op verschillende manieren zichtbaar maken – zowel verbaal als non-verbaal. Deze signalen helpen de spreker om zich gehoord, begrepen en gewaardeerd te voelen.

Non-verbale signalen:

  • Oogcontact: Niet staren, maar regelmatig en ontspannen oogcontact houden.

  • Lichaamshouding: Draai je lichaam richting de spreker en blijf rechtop zitten.

  • Knikkende bewegingen: Hiermee geef je aan dat je het gesprek volgt.

  • Gezichtsuitdrukking: Toon betrokkenheid met een empathische blik of glimlach.

Verbale signalen:

  • Hmm, ja, oké…: Kleine luistergeluiden die laten merken dat je erbij bent.

  • Doorvragen: “Hoe voelde dat voor je?” of “Wat gebeurde er toen precies?”

  • Samenvatten: “Dus als ik het goed begrijp, zeg je dat…”

Feedback geven:

  • Spiegelen: Je herhaalt letterlijk wat de ander zegt – dit geeft erkenning.

  • Reflecteren: Je benoemt emoties of intenties, bijvoorbeeld: “Je klinkt gefrustreerd.”

Zichtbaar actief luisteren zorgt ervoor dat de spreker zich veilig en gewaardeerd voelt. Dit bevordert openheid, vertrouwen en wederzijds begrip.

Wat zijn de 3 P's van actief luisteren?

De 3 P’s van actief luisteren zijn een handig ezelsbruggetje om de kernprincipes van deze luistertechniek te onthouden. Ze staan voor Presentie, Parafraseren en Perspectiefwisseling.

1. Presentie

Aanwezig zijn in het moment, met je volle aandacht bij de ander. Je bent niet bezig met je eigen gedachten, telefoon of planning. Je bent hier – nu – voor de ander.

2. Parafraseren

Je herhaalt of vat samen wat de ander zegt, in je eigen woorden. Hiermee laat je zien dat je echt luistert en helpt het misverstanden voorkomen. Bijvoorbeeld:

“Dus je bedoelt dat je je buitengesloten voelde tijdens die vergadering?”

3. Perspectiefwisseling

Je verplaatst je actief in de ander. Hoe zou jij je voelen in zijn of haar situatie? Door met empathie te luisteren, kun je beter begrijpen wat iemand drijft of belemmert.

Deze drie P’s vormen samen een krachtig fundament voor effectieve communicatie. Ze zijn toepasbaar in elk gesprek: van klantgesprekken tot partnerrelaties, van teamoverleg tot vriendschappen.

Actief luisteren bij Tibor

Bij Tibor nemen we actief luisteren fucking serieus. Niet als 'leuke softskill', maar als fundament voor resultaat. Of je nu een ondernemer bent die vastloopt, een teamlid dat stress ervaart, of een leider die mensen mee wil krijgen. Zonder écht luisteren krijg je niks in beweging.

Wij stellen vragen die pijn doen, houden spiegels voor en luisteren tussen de regels door. Geen oppervlakkig “ik snap je”, maar radicaal eerlijk en betrokken. Want pas als je je écht gehoord voelt, ben je bereid om in actie te komen.

Actief luisteren is bij ons geen trucje, het is een mindset. En als je dat combineert met keiharde actie, ontstaan er doorbraken. Dus wil jij niet meer eindeloos blijven lullen over je problemen, maar écht wat veranderen? Kijk verder op de site. Of beter nog: maak een afspraak. Nu.

Boek winst op alle fronten_

Wil je winnen in business zonder te verliezen in je privéleven? Stop met twijfelen.

Tijd om het gedoe uit je bedrijf en je kop te slopen.

 Geen excuusjes, alleen keiharde resultaten. Plan nu je intake en fix je shit.

_start hier>
_Start hier >
_Start hier >